شاید زیباترین خاصیت هنر این باشد که حتی بدون داشتن دانش علمی در مورد یک رشته هنری، می‌توان از آثار خلق‌شده توسط هنرمند لذت برد. بارها تجربه کرده‌ایم از دیدن یک نقاشی در لابی یک هتل ناگهان میخکوب شده‌ایم یا با شنیدن یک موسیقی در یک فروشگاه از زمان غافل شده‌ایم، آن هم بدون دانستن مبانی هنر موسیقی یا نقاشی.
با این حال دانستن برخی نکات غیرتخصصی به افراد دید تازه‌ای در مورد مواجهه با اثر هنری می‌دهد که منجر به تجربه‌ی لذت بیشتری از آثار هنری می‌شود. زیگموند اسپات با همین هدف کتاب «چگونه از موسیقی لذت ببریم» را منتشر کرده است. این کتاب برای افرادی که در اولین قدم‌های آموختن موسیقی هستند یا علاقمند به کسب دانشی عمومی از این هنر، مناسب است.
«چگونه از موسیقی لذت ببریم» آنقدر به زبانی ساده و روان نوشته شده است که پس از دو دهه از انتشار آن، همچنان محبوب‌ترین کتاب برای علاقمندان به موسیقی است. این کتاب فارغ از اصطلاحات تخصصی تلاش می‌کند احساس خواننده را با تجربه‌ی هنر پیوند زند و مخاطب را با لذت هنر آشنا کند.
«چگونه از موسیقی لذت ببریم» را پرویز منصوری ترجمه و نشر نگاه آن را چاپ و منتشر کرده است. نقطه قوت این نسخه از کتاب این است که مترجم نکاتی بر آن افزوده و محتوا را با نیازهای مخاطب ایرانی انطباق داده است. بخشی از پیشگفتار مترجم را با هم می‌خوانیم:
«برخی از نویسندگان این کتابها در مدارس موسیقی و احیاناً در مدارس عالی این هنر به تدریس اشتغال دارند و شاگردانشان را وامی‌دارند بدون توجه و بیدرک جزئیات روابط موضوع مورد تدریس ایشان از یک‌سو، و همبستگی‌هایی که ناگزیر این گفتارها و نوشتارها را با اساس موسیقی به هم میپیوندد. از سوی دیگر، درس استاد را طوطی‌وار «از بر کنند» و دست آخر، مانند غالب فارغ‌التحصیلان تمام رشتهها در کشور ما، نسبت به فارغ‌التحصیلان ایرانی و خارجیِ همان رشته در خارج از کشور، عقدۀ حقارتی به هم رسانند.
در این اوضاع و احوال خوانندۀ بی‌طرف، ناوارد ولی علاقه‌مند به این هنر، از یک‌سو از خود موسیقی بری و فراری و از سوی دیگر با تحمل هزینه سنگینی از احساسات و عواطف خویش، به انباشتن مغز و فکر دربارۀ خصوصیات زندگی موسیقی‌دانان کشانده می‌شود. و در برابر اینها، موسیقی‌دانان کشور ما، یعنی همانها که به‌نحوی از راه‌های پیچیده و «درک از قفا»، به‌هرحال تا اندازه‌ای به این هنر احاطه و وقوف یافته‌اند، به علل دوگانۀ: ۱) همان کج‌راهی راه‌های پیموده؛ و ۲) پایین بودن سطح درک مردم از این هنر، همچنان در برج عاجی مینشینند که مردم با حسن‌نیت در اختیارشان گذارده‌اند. این هنرمندان مدام دم از «قدرناشناسی توده» میزنند و درعین‌حال بر خر مراد سوارند و نه در پی آن که اندکی از برج عاج خویش بیرون آیند و به مردم نیز چیزی بیاموزند. از سوی دیگر، موسیقی‌دانان تحصیل کرده در این سال‌ها امکاناتی یافته‌اند که هرچه بیشتر فقط آثار هنری خلق کرده، آن‌ها را به اجرا بگذارند. تعداد اینها نیز متأسفانه آنقدر زیاد نیست که برخی در جنب کار هنری خود دست به کار آموزش همگان، از راه تهیه کتابهای قابلاستفاده، بیازند و طبعاً این میدان هنوز در اختیار کسانی قرار دارد که تا آن اندازه صالح نیستند.
گفته شد که در سال‌های اخیر به انتشار کتابهای موسیقی افزوده شده است، اما این افزونی هنوز بسیار اندک است. کمی تعداد نیز، خواه‌ناخواه خود موجبی بر محدودیت انتخاب راه در برابر پویندگان است. اگر این کنکاش، هرچند ناقص، از طرف نویسندگان، بیش از این افزایش مییافت، میشد امیدوار بود که پویندۀ راه موسیقی از میان این نقایص و در گیرودار تضادی که اغلاط و خطاها در برابر او مینهند، خود به وجود نقص پی ببرد و بیشتر علاقه‌مند شود تا از راه‌هایی کمی مشکل‌تر، و مثلاً مراجعه به منابع دقیق‌تر، به کنه درست مطالب دست یابد، تا مگر از این رهگذر، طی زمانی طولانی سطح انتظار و توقع عمومی اعتلا یابد. تردید نیست که کشمکش و جرّوبحث بین نظر درست و نادرست به‌هرحال تأثیری بر افزایش احساس مسئولیت نویسندگان خواهد گذاشت و آن‌ها را واخواهد داشت که حتی‌المقدور از بیدقتیها و ندانم‌کاری‌ها بپرهیزند.
درحال‌حاضر، سرمایه‌گذاری در راه تهیه کتابهای موسیقی از طرف ناشران، بیش از گذشته مورد توجه واقع شده است، و این نیست مگر به آن علت که قشری از مردم بیشتر طالب دانستن مطالبی دربارۀ موسیقی شده‌اند. باشد که این دور تسلسل همچنان به تقویت و اعتلای عوامل ایجادکنندۀ خود ادامه دهد: از سویی پویندگان راه آشنایی با موسیقی و فراگیری آن روزبه‌روز بر تعدادشان اضافه شود و هم رفته‌رفته تشنۀ مطالب درست‌تر شوند، تا، از سویی دیگر، ناشران نیز، ورای مشکلات فراوان، از سرمایه‌گذاری در این راه زیان نبینند و بینشان رقابتی سالم در انتخاب نویسنده و بهبودی وضع کتابهای موسیقی در گیرد و بالاخره استادان و نویسندگان کتابهای موسیقی، در خود مسئولیتی جدی‌تر احساس کنند و با دقت بیشتری به تنظیم کتاب موسیقی و کار آموزشی بپردازند، تا از این رهگذر بیش‌ازپیش موجبات ارتقای سطح توقع پویندگان را فراهم آورند.»
برای تهیه این اثر می‌توانید به ویترین آنلاین نبض هنر مراجعه کنید.
سفارش کتاب: چگونه از موسیقی لذت ببریم