کتاب «گذشت زمانه» اثری خودزندگینامه‌گونه از بزرگ علوی است؛ نویسنده‌ای که نامش با داستان‌نویسی مدرن فارسی گره خورده و زندگی‌اش با تاریخ معاصر ایران درآمیخته است. این کتاب نه فقط بازگویی خاطرات شخصی نویسنده، بلکه نوعی روایت تاریخی است که در آن «فرد» به عنوان آینه‌ای از «زمانه» عمل می‌کند.
علوی با نگاهی نقادانه و در عین حال صادقانه، تصویری از تجربه زیسته‌اش از سال‌های کودکی تا دوران پیری ترسیم می‌کند. او از زمان قاجار عبور می‌کند، در بطن رخدادهای مشروطه، تبعید، زندان، مهاجرت و انقلاب قرار می‌گیرد و آنچه در این گذر، بیشتر از هر چیز برجسته می‌شود، نحوه تأثیرپذیری انسان از تحولات بیرونی است.
نگاهی به درون کتاب
در «گذشت زمانه»، علوی با زبانی گرم، روایت‌هایی از دوران زندگی‌اش را نقل می‌کند که هر کدام به نوعی بازتابی از تغییرات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ایران هستند. آنچه این کتاب را خواندنی‌تر می‌کند، این است که نویسنده سعی ندارد خود را در مرکز توجه قرار دهد. او با فروتنی می‌نویسد که زندگی‌اش به‌خودی‌خود اهمیتی ندارد، بلکه آنچه ارزش نوشتن دارد، تأثیر روزگار بر زندگی او و دیگران است.
این اثر با خاطرات پراکنده‌ای پیش می‌رود؛ اما این پراکندگی، عامدانه است. «گذشت زمانه» مثل قطعات پازلی‌ست که هر کدام بخشی از یک منظره بزرگ‌تر را تشکیل می‌دهند: منظره‌ای از یک قرن پر از تغییر، تب، بیداری، شکست و امید.
درباره نویسنده
بزرگ علوی، از پایه‌گذاران داستان‌نویسی نو در ایران، کسی است که هم به ادبیات وفادار ماند و هم با جریان‌های فکری و سیاسی روز همراه شد. او با آثاری مانند چشم‌هایش، میرزا و ورق‌پاره‌های زندان شناخته می‌شود. اما در «گذشت زمانه»، دیگر خبری از شخصیت‌های داستانی نیست. این‌بار نویسنده، خودش راوی است؛ و روایت‌گر نه‌فقط سرگذشت خودش، بلکه بخشی از سرگذشت یک ملت.
بخشی از متن کتاب
«وقتی از زندان بیرون آمدم، هوا بوی دیگری داشت. حتی آفتاب هم انگار فرق کرده بود. آدم‌هایی را می‌دیدم که سال‌ها ندیده بودم، ولی بیشتر از همه، خودم برایم ناآشنا شده بودم.
در آن سال‌ها، آدم پیر نمی‌شد. زود عوض می‌شد. دنیا آن‌قدر سریع می‌چرخید که تو نمی‌فهمیدی کی عوض شدی. فقط یک روز از خواب بیدار می‌شدی و می‌دیدی زبانت دیگر به درد این زمانه نمی‌خورد.»
این بخشی کوچک از دنیای گسترده و انسانی این کتاب است. دنیایی که در آن، نویسنده فقط به دنبال بازگویی خاطره نیست؛ بلکه به دنبال معنا بخشیدن به تجربه‌ای انسانی در دل یک تاریخ پرآشوب است.
ویژگی‌های چاپ نشر نگاه
نسخه‌ای که توسط نشر نگاه منتشر شده، در حدود ۴۸۰ صفحه تنظیم شده است؛ قطع کتاب رقعی است و جلد آن با طراحی ساده اما حرفه‌ای، حس کتابی جدی و مستند را منتقل می‌کند.
کیفیت چاپ، صفحه‌آرایی و نوع فونت در چاپ‌های اخیر نشر نگاه مناسب و خواناست، به‌طوری که با وجود حجم بالا، مطالعه آن خسته‌کننده نمی‌شود.
این کتاب تاکنون چندین بار تجدید چاپ شده و مخاطبان زیادی از علاقه‌مندان به تاریخ، ادبیات و خاطره‌نگاری را به خود جذب کرده است.
چرا این کتاب را بخوانیم؟
اگر به دنبال کتابی هستید که هم ارزش ادبی داشته باشد، هم تصویری صادقانه و بدون اغراق از گذشته ایران ارائه دهد، «گذشت زمانه» انتخابی ایده‌آل است.
این کتاب، روایتی است از بودن در زمانه‌ای که تغییر در آن لحظه‌ای اتفاق می‌افتاد و تأثیرش تا پایان عمر باقی می‌ماند.
علوی، با نثری پخته و انسانی، خواننده را دعوت می‌کند تا نه‌فقط خاطراتش را بخواند، بلکه آن‌ها را احساس کند.
برای تهیه این اثر می‌توانید به ویترین آنلاین نبض هنر مراجعه کنید.
سفارش کتاب: گذشت زمانه