«تئوری بنیادی هنر تئاتر» کتابی‌ست از کنستانتین استانیسلاوسکی که اصغر رستگار آن را به فارسی ترجمه و انتشارات نگاه آن را چاپ و منتشر کرده است. این کتاب 368 صفحه دارد.
در این کتاب می‌بینیم استانیسلاوسکی چگونه در داستان‌پردازی و نمایش‌نامه‌های خود کوشیده است به حقیقت زندگی و علت و معلول واقع در روابط انسانی دست یابد. نویسنده اعتقاد دارد استانیسلاوسکی هیجانات و سرشت واقعی احساسات آدمی را ماهرانه از طریق هنر تئاتر نمایش داده است. مباحث کتاب از این قرار است: «نقدی بر سیستم استانیسلاوسکی»، «تئوری بنیادی هنر تئاتر»، «اخلاق تئاتری» و «ملودرام یا بدیهه‌سازی به سبک استانیسلاوسکی».
بخشی از یادداشت مترجم این کتاب را با هم می‌خوانیم:
«یکی از عواقب گسترش و نفوذ روزافزونِ سینما در کشور ما این بوده است که علاقه‌مندان به هنر بازیگری به‌راحتی می‌توانستند حاصل تلاش و کوشش بازیگران مشهور و «ستارگان» برجستۀ تئاتر و سینما را در قالب شخصیت‌های گونه‌گون ببینند و احیاناً از هر یک، چیزی فرا بگیرند. اما همین کار، در عین حال این عیب اساسی را نیز به دنبال داشته است که نمایشگاهی از کاراکترها و «تیپ»های نمایشی، به شکلی حاضر و آماده، در دسترس باشد و بازیگران حرفه‌ای و غیرحرفه‌ای با استفاده از اشکال خارجی آن تیپ‌ها، و بدون در نظر گرفتن کیفیت‌های درونی احساسات آدمی، به عرضۀ هنر خود دل خوش دارند. و این درست خطری است که همیشه در کمین بازیگر نشسته است، چه در ابتدای راه باشد و چه در انتهای راه. و به همین دلیل است که آنچه ما در صحنۀ تئاتر و سینمای کشورمان می‌بینیم حقیقتاً چیزی نیست جز همان «تیپ»های ساخته و پرداخته‌ای که از فرط نمایش مکرر، فرسوده و نخ‌نما شده‌اند، و تا چنین است، عرضۀ نظریه‌های مختلف در زمینۀ هنر بازیگری و کارگردانی صحنه نیازی سخت محسوس است.
«تئوری بنیادی هنر تئاتر» گامی است که برای برآوردن این نیاز برداشته شده است بدیهی است که اصول و قواعد مندرج در این کتاب را نباید به منزلۀ حکم یا قانونی غیرقابل تخطی تلقی کنیم. این اصول، چنان که خود استانیسلاوسکی بارها گفته است، باید با توجه به شرایط زمانی و مکانی و نیازهای مادی و روحی مورد بررسی قرار گیرند و با محک تجربه سنجیده شوند. و در عین حال، نظریه‌های دیگر و جدیدتر را نیز باید در کنار آن مورد مطالعه قرار داد تا از کژراهه‌هایی که در کمین نگرش یک جانبه نشسته است دوری کنیم.»
برای خرید این کتاب از ویترین آنلاین نبض هنر کلیک کنید: لینک خرید