غزل، همواره اصیل‌ترین و درعین‌حال یکی از منعطف‌ترین قالب‌های شعری بوده است؛ به‌گونه‌ای که در هر دوره‌ی تاریخی، توأم با تحولات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی جوامع، خود را وفق داده و همواره برآورده‌کننده خواسته‌ها و ایده‌آل‌های مخاطبان خود بوده است. به همین دلیل است که غزل همواره یکی از قالب‌های شعری پویا و زنده محسوب شده و علیرغم تصور بسیاری، این قالب نه‌تنها پس از ظهور شعر نیمایی از بین نرفته و کمرنگ نشده، بلکه با چهره‌ای انعطاف‌پذیر، همگام با جامعه تغییر نموده و همیشه پذیرای تحولات و پیشرفت‌های جوامع در طول زمان بوده است.
با توجه به آنکه دوره مشروطه یکی از دوره‌های تأثیرگذار در قالب شعری غزل محسوب می‌گردد، «حسین مافی» در مجموعه‌ی بررسی سیر تحول غزل معاصر؛ از مشروطه تا پست‌مدرن که توسط ناشر تخصصی شعر- فصل پنجم- به چاپ رسیده، ضمن بررسی تمام و کمال این قالب شعری و تعاریف مربوط به آن، به کندوکاوی بی‌نقص در باب جریان‌های مرتبط به غزل پرداخته است.
او در فصول اولیه کتاب خود، عنوان‌ها و تعاریفی نظیر «سبک» ، «مکتب» ، «محتوا»، «خیال»، «موسیقی» و... را بررسی کرده و پس‌ازآن به بررسی جریان‌های غزل مشروطه، غزل سنتی، غزل رمانتیک، غزل سمبولیک اجتماعی، غزل پایداری، غزل مدرن و همچنین پس مدرن پرداخته است.
این اثر می‌تواند یکی از بهترین گزینه‌ها در میان منابع مشابه برای شناخت قالب زیبای غزل باشد.
در بخش‌هایی از این کتاب می‌خوانیم:
«غزل قالبی است که علاوه بر آشتی دادن میان سنت و مدرنیته، با وفاداری به ارکان زیباشناختی شعر کهن، به‌سوی بالندگی و تکامل قدم برداشته و از نیاز انسان امروز نیز غافل نبوده است. آغاز نوگرایی و بالندگی غزل معاصر را باید در تحولات فرهنگی و اجتماعی دوره مشروطه جست. جریانات انقلاب مشروطه، زبان ادبی به‌ویژه شعر را از سلطه‌ی دربار و تکلفات ادبی ناشی از آن رهانید و موجب رواج آن در میان عامه‌ی مردم شد. این رهایی نیز به‌نوبه‌ی خود، بر روند انقلاب مشروطه و پیروزی آن اثر گذاشت...»
لینک خرید کتاب: بررسی سیر تحول غزل معاصر؛ از مشروطه تا پست‌مدرن