به مناسبت بیست و یکم بهمن ماه، زادروز استاد فرامرز پایور، نوازنده صاحب مکتب سنتور، ردیفدان و آهنگساز بزرگ موسیقی ایران. استاد پایور سمبل نظم، اخلاق، شرافت، سخاوت، بلندی طبع، سختکوشی، مهربانی و عشق بیپایان به هنر شریف موسیقی بود و یک تنه موسیقی ایران را بیش از یک قرن به جلو برد.
استاد پایور در سن ۱۷ سالگی، فراگرفتن موسیقی را نزد استاد ابوالحسن صبا آغاز کرد و همچنین از محضر استادانی چون عبدالله دوامی و نورعلی خان برومند بهره برد. استاد صبا با معاشرت با حبیب سماعی که آخرین بازماندهٔ سنتورنوازان افسانهای از نسل قدیم بود، روش سنتورنوازی او را آموخته بود.
بنابراین با تلاش فراوان پارهای از بداههنوازیهای وی را نتنویسی کرد. سپس تلاش کرد تا با آموزش روش صحیح سنتورنوازی به تعدادی از شاگردانش، از منسوخ شدن روش سنتورنوازی نزدیک به موازین هنری و زیباشناسی موسیقی دستگاهی ایران جلوگیری کند. فرامرز پایور، یکی از برجستهترین شاگردان استاد صبا شد و تا سال ۱۳۳۶ که استاد صبا درگذشت، از آموزشهای وی بهره برد. او اولین سنتورنوازی بود که روى سنتور، نواسازى مىکرد و تنها در پى بداههنوازی نبود. به بیان دیگر، فرامرز پایور اولین آهنگسازى بود که ساز تخصصى او، سنتور بود.
فرامرز پایور سپس هارمونی و کمپوزیسیون را در کلاس استاد بزرگ آن زمان، امانوئل ملیک اصلانیان آموخت. در سال ۱۳۴۱ براى ادامه تحصیلات کلاسیک خود که سالها پیش به عشق موسیقى آن را کنار گذاشته بود، از طرف وزارت فرهنگ و هنر به انگلستان فرستاده شد. از دانشگاه کمبریج در زبان و ادبیات انگلیسى دانشنامه گرفت و در تمام این سالها تلاش فراوانی در جهت معرفی موسیقی ایرانی و سنتور به محافل دانشگاهى انگلستان انجام داد که برنامههاى دلپذیرى از آن سالها در آرشیو رادیو بیبیسی وجود دارد.
در این سالها، برای شناساندن موسیقی اصیل ایرانی، از طرف دانشگاه لندن و دانشگاه کمبریج از فرامرز پایور خواسته شد تا کنفرانسهایی در این زمینه همراه با ساز خود ترتیب دهد. همه این کنفرانسها با موفقیت انجام شد و از سوی این دانشگاهها به دریافت جوایزی نائل گردید.
فرامرز پایور در اجراهای گروهی خود با تعدادی از نخبگان موسیقی ایرانی مانند جلیل شهناز و هوشنگ ظریف (تار)، رحمتالله بدیعى و علی اصغر بهاری (کمانچه)، حسن ناهید و محمد موسوی (نی)، حسین تهرانی و محمد اسماعیلی (تنبک) همکاری کردهاست.
فرامرز پایور در نظم و انضباط شخصی هم شخصیتی ویژه بود،دآنهایی که با وی در این سالها در داخل و خارج از ایران کنسرت دادهاند به شفقت و دلسوزیاش به اعضای گروه و توجهاش و این که اعضاء احساس تبعیض نکنند، بارها اشاره کردهاند. این انضباط ، البته به شاگردانش هم انتقال یافتهاست و برخی از شاخص ترین نوازندگان سنتور و تار در زمره شاگردان این چهره نامی به شمار میروند.
استاد فرامرز پایور
منتشر شده در ۱۳۹۸/۱۱/۲۲