نیما یوشیج، پدر شعر نوی فارسی، شاعری است که با مطالعه و کسب دانش غنی از شعر جهان، آگاهانه دست به انقلابی در شعر فارسی زد. او که دریافته بود فضای شعر ایران به رکود رسیده و تقریبا از بیشتر پتانسیلهای شعر آن روز استفاده شده است، شعر نو یا شعر نیمایی را در مجموعه «افسانه» به نمایش گذاشت و از آن پس تمام بنیانهای شعر کلاسیک به چالش کشیده شد. نوآوری نیما تنها در زمینه ساختار شعر نبود، بلکه مضمون شعر را به سمت فضای سمبولیک برد.
خوشبختانه نیما یوشیج در زمان حیات خود علاوه بر نگارش شعر؛ مقالات، نامهها و دستنوشتههای ارزشمندی نیز از خود به جا گذاشته که در آنها به موضوعاتی چون شعر، هنر، ارزش احساسات شاعر و بنیانهای شعر نو فارسی پرداخته است. سیروس طاهباز با گردآوری، نسخهبرداری و تدوین این متون کتاب ارزشمند «درباره هنر و شعر و شاعری» را پدید آورده است که توسط نشر نگاه چاپ و منتشر شده است. آنچه در این کتاب آمده، نوشتههای مستقل اوست دربارهی هنر و شعر و شاعری، غیر از آنچه در نامهها و دفتر یادداشتهای روزانهی او در این زمینه آمده است. این کتاب میتواند منبعی برای پژوهشهای ادبی باشد یا برای آشنایی با زمینههای انقلابهای هنری و نوع ارتباط احساس شاعر با هنرش مطالعه شود.
یکی از شاعران معاصری که از انقلاب ادبی نیما یوشیج به درستی بهره برد و خود نیز سبکی در سرایش شعر معاصر پدید آورد، احمد شاملو است. او نویسنده، شاعر، ادیب و مترجم شایستهای است که شاید او نیز، مانند نیما، به دلیل آشنایی با ادبیات اروپا و غرب موفق به پدید آوردن سبکی نو در ادبیات فارسی شده است. شعر نیما یوشیج برخی قیدها را از شعر کلاسیک برداشت اما همچنان به وزن پایبند بود. شعر احمد شاملو که به نام شعر سپید شناخته شده است، این قید را نیز از میان برداشته است. برخی از منتقدان ادبی تنها خود شاملو را شاعری موفق در زمینه شعر سپید میدانند.
احمد شاملو در زمان حیات خود در گفتگویی بلند با ناصر حریری، دیدگاههای خود «درباره هنر و ادبیات» را ارائه کرده است که اکنون این مجموعه به صورت یک کتاب در اختیار علاقمندان قرار دارد. شیوهی مصاحبه به این صورت است که سوالات به احمد شاملو داده شده است و او پاسخهایی را که در مصاحبههای قبلی، مکتوبات پیشین و مقالات خود ارائه داده بود در جواب آورده است. علاوه بر آن، او به سوالات احتمالی که ممکن بود بر اساس جوابها پیش آید نیز پاسخ داده است. این اثر ارزشمند را نشر نگاه چاپ و منتشر کرده است.
یکی دیگر از انواع شعر معاصر ترانه است که این روزها محبوبیت خاصی در بین هنرمندان، شعردوستان و همچنین سایر افراد دارد. با این حال کمتر منبعی برای آموزش ترانهسرایی، آن هم با توجه به آموزههای جهانی در کشور ما منتشر شده است. خوشبختانه آرش افشار در کتاب «راه و رسم ترانه» روشهای علمی و کاربردی نوشتن ترانههای موفق را به مشتاقان این سبک شعر نشان داده است و در این مسیر نگاهی به منابع جهانی در زمینه ترانهسرایی داشته است. نگارش این کتاب در دو بخش «چیزهایی که باید بدانیم» و «کارهایی که باید بکنیم» نشان میدهد که این کتاب یک راهنمای کاربردی است و جالب اینجاست که تمام مسیر ترانهسرایی از نقطه شکلگیری ایده تا انتشار اثر را توضیح داده است. این کتاب نیز توسط نشر نگاه چاپ و منتشر کرده است.
برای تهیه این سه اثر ارزشمند در زمینه شعر معاصر فارسی میتوانید به ویترین آنلاین نبض هنر مراجعه کنید.
سفارش کتابها:
درباره هنر و شعر و شاعری
درباره هنر و ادبیات
راه و رسم ترانه