هفدهمین محفل شعر و موسیقی «اتفاق ترانه» برگزار شد
منتشر شده در ۱۳۹۵/۱۰/۷
تازهترین محفل «اتفاق ترانه» شنبه 4 دی ماه با شعرخوانی شاعران جوان كشور آغاز شد. در این مراسم شاعرانی همچون محمد توكلی، آرزو سبزوار قهفرخی، عطیه سادات حجتی، علی لواسانی، زهرا كوشكی احمدی، احسان امیدی خانم برجی، ، اكبر حاجی یوسفی، شیوا فضل علی، افسانه غیاثوند، سعید سكاكی، سعید زارع محمدی، زهرا علیزاده، محمد جعفری، علیرضا رمزی و حسین قدمی به شعرخوانی پرداختند.
ابراهیم اسماعیلی اراضی در این برنامه با بیان این كه در گذشته تصنیف و ترانههای محلی مجالی بود تا مردم دغدغههای روزانهشان را در این آثار بیان كنند، اظهار كرد: این گونه آثار منجر به این شدند كه با بخش جدی مسائل مردم در گذشته و تاریخ شفاهی مواجه شویم. در فرهنگ بختیاری این اتفاق رخ داده و اتفاقات نه چندان بزرگ از نظر ما، با ظرافت تمام و نهایت دقت و لطافت به ترانه تبدیل شده است.
وی ادامه داد: این گونه ترانهها میتواند به ما بگوید كه در طول زمان چقدر به مرور در اصلاح تجربههای فرهنگی خود توانستهایم خود را تقویت كنیم. این آثار تبدیل به روایتهای موسیقایی شده است كه در آوازهای محلی نمود پیدا می كند.
اراضی با تاكید بر این كه در تعزیه نیز می توانیم مانند ترانه ها و تصنیف های قدیم، فرهنگ مردم را ببینیم، عنوان كرد: در تعزیه با كاراكتر مواجه هستیم و اساسا تعزیه به عنوان یكی از گونههای اپرا مطرح است و با دیدن تعزیه می توانیم در روایت و تجربه، چیزهایی را به تجربه های قبلی مان بیافزاییم.
عبدالحمید ضیائی شاعر و مدرس فلسفه نیز در سخنانی ضمن توصیه به شاعران برای خواندن رمان، اظهار كرد: شاید این توصیه عجیب باشد، به ویژه برای شاعران كه شعر را ایجاز و رمان را زیاده گویی میدانند. اما گمان میكنم اگر با نقطه مقابل شعر آشنا شویم، ایجاز را هم میتوانیم كشف كنیم.
وی همچنین گفت: رمان پنجرهایی را به عمیقترین لایههای وجودی در هستی باز میكند، آن چیزی كه با واسطه فیلسوفان تلاش كردهاند به آن برسند، در رمان با آن رو به رو هستیم. به همین دلیل خواندن رمان، رنگی از شكوه و شگفتی به زندگی ساده و بی رمق ما میزند. رمان قدرت تخیل و قصه پردازی را در ما ایجاد و تقویت میكند.
ضیائی خاطرنشان كرد: رمان از سویی محصول تخیل نویسنده است و از طرف دیگر مولد خیال در مخاطب است. اغلب كشفیات علمی قبلا دریایی در ذهن نویسندگان بودهاند. خیال از جهات مختلف مهم است. خیال را میتوانیم در رمان هم فرایند و هم فرآورده بدانیم، اما لذت رمان خوانی تنها محدود به این نمیشود. رمان خوانی نگاه عمیق تری به خواننده می دهد. وقتی رمان می خوانیم از جایگاه ناظر پایین میآییم و به بازیگر تبدیل می شویم. در هند، در سالن های سینما وقتی بازیگران می رقصیدند، مردم هم با آن ها می رقصیدند، وقتی گریه می كردند، مردم هم با آنها می گریستند و وقتی می خندیدند، مردم هم لبخند می زدند. در مواجه با رمان همین اتفاق رخ می دهد و خواننده اثر دچار دغدغههای قهرمانان میشود.
این شاعر و مدرس فلسفه با تاكید بر این كه رمان به نوعی سرنوشت انسانها را روایت میكند، عنوان كرد: رمان سرنوشت مخاطبانش را روایت میكند و به همین دلیل عاطفهایی گسترده در ما ایجاد میكند.
وی در ادامه سخنانش، به معرفی برترین رمانهایی كه مطالعه كرده پرداخت و گفت: آثاری همچون «آخرین روز یك محكوم»، «زن سی ساله»، «مرگ ایوان ایلیچ»، «جنایت و مكافات»، « قدیس مانوئل نیكوكار شهید» «كافكا در كرانه»، «در جست و جوی زمان از دست رفته»، «عقاید یك دلقك»، «آنا كارنینا» از جمله آثاری است كه شاعران باید بخوانند. انسان شناسی كه در رمان خواندن به دست می آید بینظیر است. از سوی دیگر شاعران ما نیاز به فلسفه ورزی دارند و از جمله قالب هایی كه به سمت فلسفه كشیده شده، اما خشكی فلسفه را ندارد، همین رمان است.
ضیائی گفت: رمان به شاعران می آموزد كه كلیشه ها را بشكنند. ذهن ما قالب بندی شده است و آدمها را به دو دسته تقسیم میكند. رمان به ما میآموزد كه بین دو رنگ سیاه و سفید، بی نهایت رنگ وجود دارد. رمان تنها حساسیتهای عاطفی به ما نمیدهد، بلكه حساسیتهای ادراكی و شناختی نیز به ما میدهد. وقتی رمان میخوانیم یاد میگیریم روی جزئیات تمركز كنیم. در واقع حس ششم با رمان خواندن قوی میشود.
در بخش دیگری از این مراسم محمدرضا بایرامی نویسنده در سخنانی با معرفی رمان «لم یزرع» خود به علاقهمندان به ادبیات، اظهار كرد: این كتاب، ساعتی پیش، در جایزه جلال به عنوان اثر برگزیده در بخش رمان انتخاب شد.
وی ادامه داد: از سخنانی آقای ضیائی به هیجان آمدم، چرا كه بر اهمیت رمان تاكید كردند و آثار بسیار خوبی را در این زمینه معرفی كردند كه درباره هر كدام از این آثار میتوان جداگانه سخنرانی كرد. میتوانیم از رمان بیاموزیم. تاریخ، فلسفه، روانشناسی و ... را میتوان به واسطه رمان یاد گرفت. ما نویسندگان نیز خود را بی نیاز از شعر نمیدانیم. تكیه شعر بر كلمات و لحن است. ابراهیم گلستان، جلال آل احمد، محمود دولتآبادی و برخی دیگر از نویسندگان پیشكسوت كشورمان از شعر تاثیر گرفته اند.
وی همچنین در معرفی رمان «لم یزرع» عنوان كرد: رمان «لم یزرع» خارج از جغرافیای ایران، در كردستان عراق رخ میدهد. نزدیك ماه محرم است و یك خانواده شیعه نخلستان خود را آبیاری میكنند تا به عزاداری برسند. اما ناگهان آب قطع میشود. پسر جوان خانواده برای حل مشكل فرستاده میشود و این آغاز وقایع این رمان است.
در پایان این مراسم امیرحسین سمیعی به همراه گروه موسیقی خود، به اجرای قطعات آوازی و موسیقایی با موضوع مدافعان حرم و چهرههای ماندگار برای حضار پرداخت.
اجرای این مراسم، همچون ماههای گذشته، بر عهده علیرضا بدیع، شاعر، ترانه سرا و مجری تلویزیون بود.